تهیه‌کننده انیمیشن «فیلشاه» می‌گوید که توجه جشنواره فیلم کودک به انیمیشن‌سازان می‌تواند به حل بحران معیشتی و کاهش میل آنها به مهاجرت منجر شود.
به نقل از ستاره نیوز ، سینمای کودک و نوجوان از آغاز حیات انقلاب اسلامی تاکنون نقش مهم و بی‌بدیلی در هویت‌بخشی به سینمای کشور و تعمیق شناخت مخاطبان بین‌المللی از سینمای ایران ایفا کرده است. امروزه ضرورت و اهمیت ساخت فیلم‌هایی با محوریت کودکان و نوجوانان و متناسب با ذائقه و سلیقه این قشر مهم اجتماعی بر کمتر کسی پوشیده است. ظرفیت و کارکرد آموزشی و تربیتی که به‌واسطه ساخت فیلم‌های مناسب در حوزه کودک و نوجوان می‌تواند بالفعل و محقق شود، بیش از هر زمان دیگری بر اهمیت سینمای کودک و نوجوان افزوده و این سینما را تا سرحد بدل شدن به سینمایی استراتژیک پیش برده است.
جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان از جمله مهم‌ترین جشنواره‌های سالانه سینمایی کشور است که توجه ویژه و خاص خود را به سینمای کودک و نوجوان معطوف ساخته است. اینک این جشنواره بین‌المللی در ایستگاه سی و چهارم قرار گرفته و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته قرار است پاییز سال جاری با مشارکت سازمان سینمایی، بنیاد سینمایی فارابی و شهرداری اصفهان برگزار شود.
این جشنواره هنری مشتمل‌بر دو بخش مسابقه ایران و مسابقه بین‌الملل است که در بخش مسابقه ایران صرفا آن دسته از آثاری که به لحاظ محتوا و شیوه روایت، قابلیت جذب مخاطب کودک و نوجوان را داشته باشند، حاضر خواهند بود. در بخش مسابقه بین‌الملل نیز آن دسته از آثار سینمای جهان که با فرهنگ ایرانی اسلامی همسو باشند، بر اساس نظرات تخصصی اهالی سینما انتخاب شده و به نمایش درخواهند آمد.
یکی از مهم‌ترین جلوه‌های جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان، حضور پررنگ و مستمر آثار و تولیدات حوزه انیمیشن است و چه‌بسا بتوان گفت که این جشنواره مهم‌ترین آوردگاه سینمایی در میان جشنواره‌های سینمایی کشور به شمار می‌آید که امکان ظهور و بروز آثار حوزه انیمیشن را به شکلی مناسب و متوازن فراهم می‌سازد.
اینک در آستانه برگزاری سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به سراغ حامد جعفری تهیه‌کننده و فعال حوزه انیمیشن کشور رفتیم و با او درباره برگزاری جشنواره، وضعیت کنونی حوزه انیمیشن و همچنین اهم مسائل و چالش‌های کنونی حوزه انیمیشن یا پویانمایی به گفت‌وگو نشستیم.
جعفری سابقه تهیه‌کنندگی انیمیشن‌های پرفروشی مانند «شاهزاده روم» و «فیلشاه» را در کارنامه هنری خود دارد و یکی از فعالان باسابقه حوزه انیمیشن به شمار می‌آید.
حامد جعفری تهیه‌کننده و فعال حوزه انیمیشن کشور با اشاره به اهداف برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان گفت: هر جشنواره‌ای در راستای رسیدن به هدف مشخصی برگزار می‌شود و با رویکردها و سیاست‌گذاری‌هایش در جهت نیل به آن مقصود گام برمی‌دارد. جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان نیز با هدف نمایش فیلم‌های ساخته شده طی یک سال برگزار می‌شود. به نوعی می‌توان گفت که این رویداد سینمایی، بهار سینمای کودک به شمار می‌آید.
وی درباره داوری آثار در این جشنواره هنری اظهار داشت: حضور هیئت داوران کودک به اعتقاد من یکی از نقاط قوت جشنواره به شمار می‌آید. مهم‌ترین جایزه این رویداد سینمایی نیز مختص همین بخش است که بچه‌ها اثر منتخب خود را برمی‌گزینند و جایزه را به صاحب اثر اعطا می‌کنند که در سال‌های پیش از کرونا این مشخصه نمود قابل توجهی داشته است. در واقع فیلم‌های کودک، توسط مخاطب هدفشان که خود کودکان و نوجوانان هستند ارزیابی می‌شود و مسئولان و متولیان جشنواره در این سال‌ها تلاش کرده‌اند تا نقش کودکان و نوجوانان را در جشنواره پررنگ کنند.
تهیه‌کننده «شاهزاده روم» درخصوص نحوه سرمایه‌گذاری برای فیلم‌های حوزه کودکان و نوجوانان و علت عدم تمایل سرمایه‌گذاران برای کار در این حوزه توضیح داد: مهم‌ترین تمایزی که فیلم‌های کودک با فیلم‌های بزرگسالان دارد، مخاطب آن است. مشکلی که ما طی سال‌های گذشته با آن مواجه بودیم، فیلم‌هایی بود که درباره بچه‌ها ساخته می‌شد نه برای بچه‌ها؛ به این معنا که فیلم‌ها و انیمیشن‌هایی ساخته می‌شد که زندگی کودکان را روایت می‌کرد اما محتوای آنها مناسب کودکان نبود.
جعفری در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: امروزه بچه‌ها فیلم‌های روز دنیا را با بهترین کیفیت‌ها و استانداردها می‌بینند و به‌طور قطع نمی‌توان از آنها انتظار داشت که به تماشای آثاری بنشینند که در ساختار یا محتوا ضعف دارند. می‌توان گفت که تجربه‌های شکست خورده منجر به ترس سرمایه‌گذاری در این حوزه شده است؛ چراکه امکان بازگشت سرمایه را با ریسک‌های متعددی مواجه ساخته است. اما چیزی که در حال حاضر می‌تواند به حل این معضل کمک کند، این است که نهادهای مربوطه ریسک سرمایه‌گذاری در این حوزه را کاهش دهند؛ یعنی، امکانات و تمهیداتی ویژه آثار کودکان در نظر بگیرند. مثلا فیلم‌های حوزه کودک را خارج از نوبت اکران کنند یا تعداد هفته‌های نمایش را افزایش دهند. در سینمای کودک افراد عمر و سرمایه‌شان را می‌گذارند، بنابراین نیاز به حمایت‌های مناسبی دارند تا وضعیتشان بهتر شود. البته باید بگویم که در سال‌های گذشته نمونه‌های موفقی از انیمیشن مانند: «شهر موش‌ها 2»، «فیلشاه» و موارد دیگر هم داشته‌ایم.
این تهیه‌کننده ضمن ارزیابی محتوای فیلم‌های کودک که در جشنواره اکران می‌شوند، اظهار کرد: بخشی از فیلم‌هایی که در جشنواره به نمایش گذاشته می‌شوند، برای مخاطبان خاص جشنواره، مثلا شرکت‌کنندگان در المپیاد فیلمسازی جذاب‌اند. فیلم‌های جریان‌سازی هم در جشنواره کودک داشته‌ایم که مخاطب بالایی داشته‌اند اما باید این روند را تقویت کرد و جشنواره می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند. اگر بگوییم که حتی 4 درصد از جمعیت جامعه مخاطب فیلم‌های کودک و نوجوان هستند، باز هم جذب مخاطب برای فیلم‌های کودک نسبت به میزان کنونی باید بیشتر باشد. ظرفیت خوبی برای کار در این حوزه وجود دارد و نباید بگذاریم محتوای خارجی جای تولیدات داخلی را بگیرد.
وی ادامه داد: در همه جای جهان قواعد و قوانین معینی برای ساخت فیلم‌های حوزه کودک و نوجوان وجود دارد که کشورها آن را رعایت می‌کنند. در ایران نیز افراد و نهادها چارچوب‌های مختلفی را در این زمینه قرار داده‌اند که در بعضی مواقع بسیار سختگیرانه هم هست اما بهتر آن است که این چارچوب تبیین و تدوین شود تا سازندگان آثار بدانند چه ویژگی‌هایی را باید برای ساخت یک فیلم در حوزه کودک و نوجوان در نظر بگیرند. طبیعتا اگر به این مسئله دقت نشود، به لحاظ فرهنگی آسیب‌زننده خواهد بود و منجر به تداوم سعی و خطا می‌شود؛ یعنی فیلمساز مجبور خواهد بود مدام فیلم بسازد تا چارچوب‌ها و خط‌کشی‌های حاکم بر این حوزه را فرا بگیرد.
جعفری ضمن تأکید بر اینکه هنرمندان در حوزه انیمیشن نیاز به توجه و دیده شدن دارند، افزود: مسئله مهمی که در حوزه انیمیشن در کشور ما وجود دارد، وجود نوعی خودباختگی در درون ما است. این در حالی است که انیمیشن‌های ایرانی در جشنواره‌های خارجی حضور دارند؛ یا اگر نگاهی به لیست عوامل انیمیشن‌های خارجی بیندازید، حداقل نام یک ایرانی را در میان آنها مشاهده می‌کنید. منظورم این است که بخش عمده و مهمی از این دست کارهای هنری، به نیروی انسانی بازمی‌گردد اما معمولا در ایران این افراد آن‌طور که باید جدی گرفته نمی‌شوند و بستر مناسبی برای رسیدن به آرزوهایشان فراهم نمی‌شود؛ لذا همواره درگیر مشکلات معیشتی هستند. به همین دلیل است که انیمیشن‌سازان ما مهاجرت می‌کنند و کشور به‌تدریج خالی از هنرمندان کاربلد می‌شود. در چنین شرایطی، جشنواره می‌تواند موجب خلق فضایی باشد که به‌واسطه آن صدای این قسم هنرمندانِ کمتر دیده شده، شنیده شود.
تهیه‌کننده انیمیشن «فیلشاه» در بخش دیگری از سخنان خود گفت: خوشبختانه جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به آثار انیمیشن بها می‌دهد و اتفاقا طی چند سال اخیر توجه جشنواره به حوزه انیمیشن بیشتر هم شده است؛ این امر می‌تواند نویدبخش خلق جریانی امیدبخش باشد. من اعتقاد دارم که جشنواره فیلم کودک باید این روند را همانند گذشته ادامه دهد و از طرفی در جشنواره‌های سینمایی دیگر نیز به تولیدات حوزه انیمیشن، بها و اعتبار بیشتری اختصاص پیدا کند.
جعفری در بخش پایانی سخنان خود به مجازی بودن جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان به‌دلیل شرایط کرونایی حاکم بر کشور اشاره و خاطرنشان کرد: کمترین لطف مجازی بودن جشنواره این است که این فستیوال همچنان برگزار شده، به کارش ادامه می‌دهد و چراغش روشن می‌ماند. البته وجه منفی هم دارد و آن عبارت است از اینکه خلاء حضور در فضای جشنواره‌ای و لذت بردن از اتمسفر و حس و حال آن در میان علاقه‌مندان و فعالان این حوزه احساس می‌شود. محدودیتی که به سبب همه‌گیری ویروس کرونا در کشور پیش آمده، اجازه نمی‌دهد تا بچه‌ها بیایند و از نزدیک با سینماگران ارتباط بگیرند. از صمیم قلبم امیدوارم هر چه سریع‌تر از این بحران عبور کنیم و دوباره بتوانیم جشنواره را به شکل حضوری و با حضور انبوه مخاطبان، علاقه‌مندان و فعالان حوزه کودک برگزار کنیم.
