مدیر انتشارات ققنوس با اشاره به کاهش آمارهای واقعی نشر در نتیجه پدیده‌ای به نام کتابسازی از انتشار یک کتاب با یک مترجم توسط چهار ناشر و با مجوز وزارت ارشاد در موارد گوناگون خبر می‌دهد.
به نقل از ستاره نیوز ، آشفته بازار نشر کتاب در ایران همچون دریایی است که کرانه‌ای را نمی‌شود برایش متصور بود. از نایابی کاغذ و قیمت‌های عجیب و غریبی که برایش اعلام می‌کنند تا آثار عجیبی که مشخص نیست، چگونه از فیلتر نظارتی عبور و قدم به بازار گذاشته است. در این میان اما وضعیت توزیع و فروش به عنوان حلقه آخر ارتباط با مخاطب دراماتیک‌تر از سایر بخش‌هاست.
هزینه‌های نگهداری و اداره کتابفروشی‌ها سر به فلک گذاشته و در مقابل محصولی که قرار است آنها عرضه و مختصر سودی بابتش به دست بیاورند، در سر هر کوی و بازاری به شکلی عجیب می‌توان یافت، با تخفیف‌های آنچنانی و محتوایی که مشخص نیست با چه استانداردی و تحت لوای برند کدام مؤسسه نشر قدم به خانه‌های مخاطبان می‌گذارد.
در این میان کتابسازیها بلای جان ناشران شده و صاحبان این بازار که گاهی زیرزمینی و با عنوان قاچاق کتاب و گاهی با مجوزهای رسمی از وزارت ارشاد تحت عنوان کتابسازی فعالیت می‌کنند، هر روز بیشتر پای خود را بر ضربان ناشران می‌فشارند تا اندک نفس باقی‌مانده را نیز در گلوی نشر خاموش کنند و خود یکه‌تاز این بازار باشند. مدیر انتشارات ققنوس از جمله ناشرانی است که می‌گوید کتابسازیها بنیه نشر را ضعیف کرده و در نتیجه با کاهش آمار انتشار کتاب در واقعیت روبرو هستیم.
امیر حسین‌زادگان مکه یکی از ناشرانی است که آثاری بسیاری از انتشارات متبوعش توسط ناشران کتاب‌ساز منتشر شده است، در گفت‌وگو با تسنیم گفت: به اعتقاد من کتابسازیها عمده ویترین بازار کتاب را گرفته‌اند، ناشرانی هستند که اساسا برای کتابسازی متولد شده اند نه اینکه چند کتاب تالیفی هم منتشر کنند بعد به سراغ کتابسازی بروند.
وی ادامه داد: بسیاری از این ناشران کتاب‌ساز در شهرهای اطراف تهران به ویژه در قم فعالیت می‌کنند، معمولا روش کارشان نیز اینگونه است که تا کتابی از چاپ دوم یا سوم می‌گذرد و پرفروش می‌شود، با نام مترجمی جعلی آن را بیرون می‌دهند. اخیراً که به مورد متفاوتی نیز بر خورده‌ایم و آن انتشار یک کتاب با یک مترجم از سوی چند ناشر است. کتابی از آثار جوجومویز، نویسنده بریتانیایی، که توسط چهار ناشر و با نام یک مترجم منتشر شده است. یگی از این آثار است. تعجب من از این است که چگونه برای این کتاب مجوز صادر شده است.
این ناشر رشد قارچ‌گونه کتابسازی را مخصوص پنج سال اخیر دانست و گفت: یکسری از ناشران کتاب‌های قاچاق ناشران دیگر را افست می‌کردند و ما به آنها قاچاق کتاب می‌گفتیم، این ناشران حالا به سمت کتابسازی کوچ کرده‌اند. به عبارت بهتر قاچاقچیان کتاب که دیدند، برخوردهایی با کارششان شد، با گرفتن پروانه نشر وارد حیطه تخصصی نشر شده و کتاب‌ها را با اندکی دخل و تصرف کپی کرده و بنام خود منتشر می‌کنند. مراکز توزیعشان نیز مشخص است، در پلتفرم‌ها، کانال‌های تلگرامی و اینستاگرامی، سایتها، مترو، راه‌آهن و … معمولا این آثار در کتابفروشی‌ها عرضه نمی‌شود چرا که کتابفروش حاضر نیست اعتبار خود را خرچ کند.
حسین‌زادگان به کلاهی که این کتاب‌ساز‌ها بر سر مخاطبان کتاب نیز می‌گذارند، اشاره و اضافه کرد: کتاب‌های کتابسازی شده با تخفیف‌های بالا و نجومی فروخته می‌شوند ولی نکته جالب توجه این است که با درصد تخفیف بالای 50 درصد باز هم قیمت کتاب برای مخاطب از قیمت کتاب اصلی بیشتر می‌شود.
بازار کتاب‌ساز‌ها در ترکیه
وی با اشاره به معضل کتابسازی آن را تنها مخصوص ایران ندانست و گفت: در ترکیه نیز ما با بازار کتابسازیها و قاچاق کتاب روبرو هستیم، آنها نیز کتاب‌های قاچاق و کتابسازی شده را در کنار خیابان‌ها می‌فروشند، اما به مانند ایران چنین وسیع و گسترده و عیان نیست.
مدیر انتشارات ققنوس گفت: کتاب سازی در سال‌های اخیر بنیه نشر را به لحاظ اقتصادی و علمی تضعیف کرده است، ناشری که به دلیل کتابسازی از فروش کتابی که برایش هزینه کرده کاسته شده است، طبیعتاً نمی‌تواند بازگشت سرمایه داشته و به سراغ کارهای جدید‌تر برود. در نتیجه حجم انتاشر کتاب کم می‌شود. وقتی از ترجمه یک کتاب «ملت عشق» که ما منتشر کردیم، 50 کتاب دیگر نیز منتشر می‌شود و مخاطب غیرحرفه‌ای کتاب نمی‌داند کدام ترجمه اصلی است و فریب تخفیف‌ها را می‌خورد. بنیه اقتصادی ناشر اصلی ضعیف می‌شود.
آیا از دستفروشان کتاب اجاره بهای خیابانی گرفته می‌شود؟
وی معضل دیگر این روزهای بازار نشر را دستفروشان و بساطی‌های کتاب دانست و یادآور شد: دستفروشان کتاب و بساطی‌ها نیز معضل جدی شده‌اند که کسی برایشان فکری نمی‌کند حتی یکبار یکی از ناشران که کتابش را کتاب‌ساز‌ها چاپ کرده بودند و در این بساطی‌ها فروخته می‌شد، اعتراض کرد و نتیجه اعتراضش کتک خوردن و تهدید شدن بود. برخی می‌گویند که برخی از مأموران نهادهای ذی‌ربط که باید به جمع‌آوری این دستفروشان بپردازند، از آنها مبلغی را بابت اجاره بهای آسفالت می‌گیرند، اما من نمی‌دانم تا چه اندازه صحت دارد.
حسین‌زادگان افزود: نکته جالب توجه این است که در بازار این دستفروشان و بساطی‌ها مدام از دروغ سانسور نشده استفاده می‌شود، در حقیقت این ترفندی است که می‌زنند برای فروش بیشتر. برای نمونه ما کتاب «سمفونی مردگان» را منتشر کردیم و قاچاقچیان کتاب نیز آن را منتشر کردند،اما بنام انتشارات گردون که اساسا در ایران نیست و مدعی هستند که نسخه سانسور نشده کتاب است؛ در حالی که نسخه همان نسخه ققنوس است. این برای چند کتاب دیگر ما نیز مصداق پیدا می‌کند.
مدیر انتشارات ققنوس در پاسخ به این پرسش که چرا ناشران متضرر از ناشران کتاب‌ساز شکایت نمی‌کنند، تصریح کرد: شکایت به جایی نمی‌رسد، این همه کتاب‌های قاچاق را گرفتند چه شد؟ احکام صادره متأسفانه بازدارنده نیست.
